The Kennel Club
Onderzoek Britse Kennel Club
De Schotse Herder Vrienden stelt zich ten doel de gezondheid en het welzijn van de Schotse Herdershond te bevorderen en beijvert zich iedere collieliefhebber te informeren over de laatste wetenschappelijke inzichten op het gebied van gezondheid en gedrag van ons ras.
De gezondheid van ‘de rashond’ staat al een aantal jaren ter discussie. De documentaire Pedigree Dogs Exposed liet in 2008 de onverbloemde waarheid liet zien over de verschrikkelijke uitwassen binnen de rashondenwereld. Veel rassen bleken op vrijwel onherstelbare wijze verziekt te zijn, qua gezondheid en gedrag.
Tot voor kort was de algemene gedachte binnen de colliewereld dat het weliswaar met ándere rassen erg gesteld was, maar dat de collie (vooralsnog) een gezonde populatie had. Tót de Britse Kennel Club in september 2015 in het rapport Breed Population Analyses de schokkende resultaten publiceerde van een grootschalig wetenschappelijk onderzoek naar de gezondheid van de bij haar aangesloten rassen.
De Schotse Herder Vrienden heeft met ontzetting kennisgenomen van dit onderzoek. De genetische variëteit van veel rassen in Groot Brittannië blijkt zo klein te zijn dat deze rassen zonder drastisch ingrijpen tot de ondergang zijn gedoemd. En de langhaar collie is één van die rassen.
In de bovenstaande figuur wordt uitgelegd dat een ras een zeer groot risico loopt op genetische ziektes en afwijkingen als gevolg van inteelt, indien de effectieve populatie omvang onder de 50 ligt. Voor de langhaar collie is de effectieve populatie omvang op 39,4 becijferd en voor de korthaar op 90. De enorm hoge inteeltcoëfficiënt bij de langhaar collies is te wijten aan het stelselmatig en voor tientallen jaren fokken met een gesloten populatie. Het beeld voor de korthaar collie is minder ernstig, ondanks de kleinere populatie-omvang, maar ook zorgelijk.
In populaire termen: de langhaar collie is in Groot Brittannië – net als veel andere rashonden – zo verschrikkelijk ingeteeld, dat er vrijwel geen onverwante honden meer zijn. Honden worden al tientallen jaren gekruist met eerste- of tweedelijns familieleden, niet één keer, maar keer op keer. Iedereen kan op zijn vingers natellen wat er na 25 of 30 jaar van het fokken binnen families gebeurt.
Natuurlijk is de situatie in Groot Brittannië niet één op één te vergelijken met Nederland of de rest van Europa. Om te beginnen heeft Groot Brittannië heel lang een streng quarantainebeleid gevoerd. Dat beleid had tot gevolg dat honden wel mochten worden uitgevoerd, maar niet of nauwelijks werden ingevoerd. Die strenge regel is gelukkig afgeschaft, maar nog steeds maken maar weinig Britse fokkers gebruik van honden buiten Engeland.
In Nederland en de rest van Europa was het al vaker de gewoonte om over de eigen landsgrenzen heen te kijken bij het kiezen van een dekreu of fokteef. Maar ook in Nederland is het voor veel fokkers tientallen jaren usance geweest om massaal gebruik te maken van dezelfde dekreu(en). Daarom zie je in heel veel stambomen telkens weer dezelfde namen opduiken. Daarnaast is er een onofficiële scheiding van de collie uit de Engelse en Amerikaanse lijnen en heeft de officiële scheiding tussen de korthaar en langhaar collie begin jaren ‘90 van de vorige eeuw ook gezorgd voor een verlies aan genetische diversiteit. Zelfs zonder een gedegen wetenschappelijk onderzoek, koestert de Schotse Herder Vrienden de sombere verwachting dat het in Nederland niet heel veel beter is gesteld met de langhaar collie.
Het is heel verleidelijk om allerlei oplossingsrichtingen voor te stellen, zoals een outcrossprogramma, het aankeuren van stamboomloze collies of het opheffen van het verbod op het kruisen van korthaar en langhaar collies. Het risico daarvan is dat de colliewereld zich in een discussie over die ideeën gaat ‘verliezen’, terwijl de belangrijkste opgave voor dit moment is dit probleem ‘tussen de oren’ van de fokkers, de rasvereniging en andere stakeholders te krijgen. Met dit artikel en de onderstaande bijlagen neemt de Schotse Herder Vrienden hierin haar verantwoordelijkheid.
Voor de Schotse Herder Vrienden staat als een paal boven water dat er drastische veranderingen in de colliewereld en de daar heersende mores doorgevoerd moeten worden. Als dat niet héél snel gebeurt, gaat de langhaar collie ook in Nederland een heel donkere toekomst tegemoet gaan.
Via een van de onderstaande links komt u bij het ‘Breed specific report’ voor de langhaar collie resp. de korthaar collie. Om de rasspecifieke onderzoeksresultaten voor een breder publiek toegankelijk te maken hebben we beide rapporten in het Nederlands vertaald.
| |
Deelrapport Populatie Analyse Collie Langhaar | Deelrapport Populatie Analyse Collie Korthaar |
Pedigree Dogs Exposed heeft zich uitermate kritisch over het totale onderzoeksrapport uitgelaten en met name over de wijze waarop de Britse Kennel Club de onderzoeksresultaten naar buiten bracht. Ook dat artikel hebben we vertaald naar het Nederlands