Kleurvariëteit

De Britse rasstandaard erkent drie verschillende kleuren: de sable, de tricolour en de bluemerle.
De Amerikaanse rasstandaard erkent een vierde kleur: de white collie. De Canadese rassenstandaard erkent ook een vijfde kleur: de sable merle

SABLE
De sable omvat alle kleuren van zand- tot voskleur en van een diepe mahonietint tot goud. Een te lichte (gele) tint wordt als ongewenst beschouwd. De sable collie heeft meestal witte pootjes en witte kraag die zowel volledig als half kan zijn. Er zijn ook collies bekend zonder witte kraag. Soms vertoont de neus een witte bles.

TRICOLOUR
De tricolour is een geheel zwarte collie met witte pootjes en kraag en bruine of tankleurige aftekeningen op de kop en pootjes. Als de tricolour gekruist wordt met een sable, kan er een shaded of dark sable ontstaan. Deze heeft het patroon van een sable collie, maar de haren hebben zwarte punten. De vacht kan op oudere leeftijd heel donker worden.

BLUE MERLE
De blue merle is een lastige kleur om goed te fokken. De blue merle is een zogenaamde blauwschimmelkleur die er uitziet als een zilvergrijze vacht met zwarte vlekken. De vacht heeft heldere tanaftekeningen op kop en poten en de collie heeft een witte kraag die geheel of half kan zijn en witte pootjes. Roestkleurige vlekken of al te grote zwarte vlekken (dekplaten) zijn niet toegestaan of worden als ongewenst beschouwd. Blue merle collies mogen geheel of gedeeltelijke blauwe ogen hebben. Dit is niet toegestaan bij tricolours of sables..

SABLE MERLE
De sable-merle is een combinatie die door de Raad van Beheer sedert 2021 is toegestaan. De partner, ongeacht sable of tricolour, moet vrij zijn van het Merle gen. Dit dient te worden aangetoond door middel van een DNA test.

COLOR HEADED WHITE
Over de color headed white wordt nog veel discussie gevoerd. De Raad van Beheer geeft sinds 2022 wel stambomen uit waar deze kleurcombinatie op vermeld staat. Op deze stambomen staat bijvoorbeeld Tricolour Headed White of Sable Headed White.
Color Headed White collies kent men vanaf het begin van het ras. We weten dat koningin Victoria (Groot Brittannië) een groot fan er van was, en ze had er zelfs in haar bezit. De eerste echte Color Headed White collie, “The Lily”, is een van de beroemdste collies in de geschiedenis van ons ras. Color Headed White collies hebben normale gekleurde ogen en neus pigmentatie, meestal een compleet masker, normaal gekleurde oren en geen problemen met het zicht of gehoor. Ze waren gewoon simpel White met gekleurde aftekening.

Aan het eind van de 19e eeuw werd de Ierse Setter in het ras gekruist en die leverde de zeer gewilde sablekleur op. Al snel werd sable met wit de nieuwe modekleur en fokkers doodden de witte pups in het nest, omdat deze niet gewenst waren. Na verloop van tijd stierf de witte kleur langzaam uit en toen de rasstandaard werd opgesteld werd de witte kleur niet opgenomen. In Amerika bleef de witte collie echter wel gewenst en vandaar dat de Amerikaanse Kennel Club de witte kleur in de rasstandaard heeft opgenomen. Feitelijk is een witte collie een collie met een gekleurde kop en idealiter niet meer dan twintig-procent kleur op het lichaam. De kleur van de kop kan elk van de toegestane kleuren zijn.
In Amerika is er zelfs een aparte White Collie Club en wordt met name de zogenaamde colourheads (witte collies met een sable-, tri- of blue merle-hoofd) zeer op prijs gesteld.

De normale gezonde witte collie mag nooit verward worden met blue merle x blue merle-kruisingen waarbij de witte kleur wordt veroorzaakt door een verdunning van het natuurlijk pigment en die heel vaak ernstige defecten veroorzaakt aan het gehoor en gezicht.

De discussie.
Het standpunt van de Raad van Beheer, uitgelegd door de heer Jakko Boersma: er is slechts één ras en dat is de Schotse Herdershond. Er wordt dus geen onderscheid gemaakt tussen de honden die hier in Nederland, in Groot-Brittannië of in Noord-Amerika, worden gefokt. Wij sluit ons hierbij aan.

Het standpunt van de Schotse Herder Vrienden is als volgt, in aanmerking nemende dat:

de FCI drie kleuren erkent, Sable, Tricolour en Blue-Merle;
de FCI andere kleuren niet uitsluit en dat de kleur White niet mag worden uitgesloten van keuringen (Vz FCI). Volgens de FCI dient gezondheid en temperament bij de hond altijd de voorkeur;
de FCI het gebruik van NEK (Niet Erkende Kleuren) niet steunt;
de Raad van Beheer met de behandeling van dit issue het standpunt heeft ingenomen dat er slechts één soort Schotse Herdershond is;
de Raad van Beheer reeds eerder honden heeft ingeschreven als Tricolour Headed White en Sable Headed White;
de combinatie tussen Sable en Blue-Merle is toegestaan;

is het standpunt van de Schotse Herder Vrienden:

bij een combinatie van Sable en Merle op de stamboom duidelijk te vermelden dat dit een combinatie betreft. Hiermee worden de nieuwe eigenaren voor een eventuele fok gewaarschuwd voor de aanwezigheid van het merle-gen. Opschrift stamboom: Sable-Merle;
de vereniging onderschrijft de FCI-standaard voor wat betreft de collie en de daarin opgenomen drie kleurvarianten; Sable, Blue-merle, Tricolour. Maar erkent ook de inmiddels toegestane Sable-Merle.
de vereniging wilt graag een thuisbasis bieden aan alle colliefokkers in Nederland en is derhalve van mening dat de kennels die fokken met de Amerikaanse lijn niet beperkt mogen worden door de Engelse FCI-standaard.
Daarom erkent onze vereniging ook de Tricolour/Sable/Merle (Headed) White als kleurvariant.

Hieronder een kleuroverzicht van Sable, Sable Merle, Tricolour, Blue Merle tot Tricolour Headed White.